Milli Arşiv ve Araştırma Dairesi ile Evkaf Genel Müdürlüğü’nün ortak yürüttüğü çalışma sonucunda, Karpaz, Larnaka, Mağusa ve Lefkoşa’nın bir bölümünü kapsayan 2 bin 220 adet tarihi nikâh izinnamesi tasnif edilerek bugün itibarıyla erişime açıldı. 1929–1950 yıllarına ait belgeler, hem tarihi hem de hukuki açıdan taşıdığı değerle dikkat çekiyor. Arşivde yer alan kayıtların, özellikle 1995 yılında Aile Mahkemesi’nde çıkan yangında kaybolan evlilik belgelerine ulaşmak isteyenlere, soy bağı araştırması yapanlara ve Filistin’e göç eden Kıbrıslıların kök tabiyetini kanıtlama süreçlerine önemli katkı sağlayacağı belirtildi.
Milli Arşiv’den yapılan açıklamada, nikâh izinnamelerinin dönemin sosyal yapısını, aile ilişkilerini, ekonomik şartlarını ve idari düzenlemelerini yansıtan kıymetli birer tarihi kayıt niteliği taşıdığı vurgulandı. Açıklamada, o dönemin aile yapısını gösteren mehir uygulamasının da toplumun ekonomik ve sosyal durumuna ışık tuttuğu ifade edildi.
Çalışma kapsamında, Kıbrıs’ta evlenip Filistin’e göç eden 98 kişinin kayıtları da gün yüzüne çıkarıldı. Bu belgelerin, Gazze’de yaşayan ve kökeni Kıbrıs’a dayanan bireylerin uluslararası hukuk mekanizmalarına başvurularında sağlayabileceği destek dikkat çekti. Bilgilendirmede, söz konusu belgelerin, kuşatma altında yaşayan kişiler için kök tabiyetini ispat açısından hayati öneme sahip olabileceği ifade edildi.
Milli Arşiv Müdürü Ejdan Sadrazam, nikâh izinnamelerinin tarihi hafızanın korunması açısından büyük önem taşıdığını belirterek Evkaf İdaresi ile iş birliğinin devam edeceğini söyledi. Sadrazam, daha kapsamlı bir veri tabanına ulaşılmasıyla halka sunulan hizmetin gelişeceğini vurguladı.
Tarihi nikâh belgeleri erişime açıldı: Milli Arşiv ve Evkaf’tan önemli çalışma
Osmanlıca Mütercimi Esin Fatma Çiftçi ise kişi adlarının Kıbrıs ağzı ve standart şekilleriyle kataloglara işlendiğini, yer isimlerinin ise en yaygın kullanımıyla aktarıldığını belirtti. Çiftçi, doğum belgesi eksikliği yaşayan vatandaşlar için bu arşivin büyük katkı sağlayacağını ifade etti.
Evkaf Genel Müdürlüğü’nden Said Özdemir ise belgelerin yaklaşık 5 bin kişinin hayatına ve evlilik hikâyesine ışık tuttuğunu söyledi. Özdemir, imamların kıydığı nikâhların yalnızca dini bir görev olmadığını, aynı zamanda toplumun temellerini oluşturan aile kurumunu güçlendiren önemli bir sorumluluk taşıdığını belirtti.