Kıbrıs Türk Federe Devleti veya kısa adıyla KTFD, 1975 ile 1983 yılları arasındaki 8 senede faaliyet gösteren, Kıbrıs Türkleri tarafından kurulan devlettir. Kıbrıs Cumhuriyeti 1960 yılında kurulmuş iki toplumlu bir cumhuriyet olma özelliğine sahipti. Bu yapı 1963’e kadar devamlılık gösterebildi. 1963’ten sonraki toplumsal gelişmeler bu devletin ikiye bölünmesine sebebiyet verdi. Bu gelişmeler dönemini 1974 yılında Türkiye’nin müdahalesiyle kapanmış sayıyoruz. 1963 – 1974 arası dönemde yaşanan olaylardan sonra Türkler, Kıbrıs Cumhuriyeti oluşumunu desteklemeyecek, istemeyecekti. Bu öne attığımız görüşü Cenevre Konferansı’nda alınan karar destekler. Bu karar, adada Kıbrıs Türk ve Kıbrıs Rum olarak iki özerk toplumun fiilen kabul edilmesini kapsamaktaydı.
KTFD‘nin kuruluşuna 1 Kasım 1974’te gerçekleşen BM Genel Kurulu’nda, adada iki toplumlu federasyonun desteklenmesi ortam hazırlamıştır. Kuruluşta Otonom devletin bazı konularda yetersizliği de katkı koymuştur. Ayrıca bu sözü edilen federal devletin de Türk kanadını oluşturmak istenmiştir.
Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi 13 Şubat 1975 günü Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin kuruluşunu oy birliği ile ilan etti. Kuruluş gününde Otonom Kıbrıs Türk Meclisinde Rauf Raif Denktaş tarafından okunan kuruluş bildirisi aşağıdaki gibidir:
- Kıbrıs Türk Toplumu, Kıbrıslı Rumlar tarafından Anayasa uyarınca haiz olduğu hakları kullanmaktan alıkonmuştur.
- Kıbrıs Türk Toplumu, varlıklarını korumak ve can ve mal güvenliğini sağlamak amacıyla toplanmış oldukları bölgelerde uzun yıllar bütün iktisadi haklarından ve olanaklarından mahrum edilerek ve tehdit ve baskı altında tahammül edilemez şartlar içinde yaşamak zorunda bırakılmıştır.
- Kıbrıs Rumlarının 1963, 1967, 1974 yıllarında Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağımsızlığına son vermek girişim ve tehditleri karşısında, Cumhuriyetin kurucularından biri olan Kıbrıs Türk Toplumu, ağır fedakarlıklar pahasına bu girişimlere karşı koymak zorunda bırakılmıştır.
Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurucularından olan Kıbrıslı Rumlar ile bir arada yaşamak olanağının bulunmadığı sonucuna vararak; ve Adaya sükunet, güvenlik ve devamlı bir barışın getirilmesi için iki toplumun her birisi kendi bölgesinde, kendi iç yapısını düzenleyerek, yan yana yaşamaları gerektiği sonucuna vararak; ve Kıbrıs Rum Toplumunun yukarıdaki esaslar uyarınca bağımsız bir Kıbrıs Federal Cumhuriyeti’nin kurulması yolunda herhangi bir yapıcı tutum içine girmediğini dikkate alarak; ve Kıbrıs Rum Toplumunun sosyal ve iktisadi hayatının yeni ve sağlıklı bir düzene tabi kılınması gereğini göz önünde tutarak; ve Kıbrıs’ın bağımsızlığına karşı olan ve bölünmesi veya herhangi bir başka devletle birleşmesi yolundaki her girişime kesinlikle karşı koymak inanç ve kararını teyit ederek; ve Kıbrıs Cumhuriyeti’nin bağlantısızlık statüsünün gerektiğine inanarak ve adanın yabancı çıkarlara hizmet etmesine izin vermemek kararını beyan ederek; ve Kendi bölgelerinde gelecekteki bağımsız Federal Kıbrıs Cumhuriyeti’nin kurulmasına yol açacak düzenin hukuki esasını yaratmak gereğini göz önünde bulundurarak; ve Nihai amacın iki bölgeli bir federasyon çerçevesinde Kıbrıs Rum Toplumuyla birleşmek olduğunu teyit ederek; Temel maddeleri milletlerarası hukuka uygun olarak milletlerarası anlaşmalarla saptanmış olan cumhuriyetin 1960 Anayasasının aynı usulle Kıbrıs Federal Cumhuriyeti’nin anayasası olarak değiştirilmesine ve Federal Cumhuriyetin kurulmasına kadar muhtar Kıbrıs Türk Yönetiminin yeniden düzenlenmesi ve teşkilatlanmasının gerekli Olduğunu kararlaştırmıştır.
Bu amaçla muhtar Kıbrıs Türk Yönetimi Başkanının başkanlığı ile bir Kurucu Meclis kurulmasına karar verilmiştir.”
Meclis’te kuruluş bildirisini okuyan Otonom Kıbrıs Türk Yönetimi Meclisi başkanı Rauf Raif Denktaş, Kıbrıs Türk Federe Devleti’nin de başkanı oldu. İngiliz parlamentosu KTFD’nin ilanına olumsuz yaklaştı.
Siyasal ve yönetimsel düzenler dizisini 15 Kasım 1983 tarihinde kurulan Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti izler. Ve Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’nin kurulmasıyla Kıbrıs Türk Federe Devleti ortadan kalkmış olur.