Vrysi, Kıbrıs’ın kuzey kıyılarına, Girne, Çatalköy yakınlarına konumlanmış olan bir Neolitik yerleşim yeridir. Olağanüstü bir konuma ve Kıbrıs’ın tarihinde büyük bir öneme sahiptir.
Tarihi MÖ 4000 ile 3000 yıllarına dayanır. Anadolu’nun Kilikya bölgesinden gelen yerleşimciler tarafından yapılmıştır. Yerleşimin ekonomisinin tarıma dayandığı açıkça görülmektedir. Taş baltalar, öğütücüler ve kemik iğneleri gibi eserlerin yanı sıra buğday, arpa, mercimek, üzüm ve zeytin kalıntıları da bulunmuştur. Arkeolojik deliller, köy sakinlerinin yetenekli dokumacılar ve çömlekçiler olduğunu ortaya koymaktadır.
Kendi ürettikleri çömlekler, beyaz bir zemin üzerine koyu kırmızı veya kahverengi renklerle işlenmiş çarpıcı tasarımlarla süslenmiştir. Vrysi’nin evleri, insan yapımı veya doğal oluşumlara inşa edilmiş oyuklarda yer alır ve genellikle yerin seviyesinin altındadır. Bu tasarımın temel nedeni, kötü hava koşullarından korunmak ve yabancıların gözlerinden uzakta kalmak olarak düşünülmektedir. Yapılan kazılarda, toplamda 17 evin bulunduğu, dar sokaklarla ayrılmış bir yerleşim ortaya çıkarılmıştır. İç duvarlar genellikle kil ile sıvanmıştır. İlk yapılan evler oldukça zayıfken, sonraki evler daha dayanıklı inşa edilmiştir. Zeminler, bitkisel liflerden dokunmuş paspaslarla kaplı çamur veya kil tabanlara sahipti. Çatılar kamıştan yapılmıştı ve her odanın yükseltilmiş bir ocak noktası bulunuyordu. Başlangıçta, yerleşimi korumak amacıyla hendekler inşa edilmişti, ancak zamanla bu koruma önlemi gereksiz hale geldi ve daha fazla ev inşa edildi. Bir depremin ardından, Vrysi sakinleri yerleşimlerini terk ederek başka bir yere taşındılar.
Alan, 1972 ve 1973 yıllarında Glasgow ve Birmingham Üniversitelerinden arkeologlardan oluşan bir ekip tarafından kazılmıştır. Bu kazılarda, çok sayıda seramik parçası, taş kandil, öğütme taşı, atık kırıntılar, çakmaktaşı aletler, taş çapalar, kemikten yapılan oltalar, kemik iğneler ve taş ağırlıklar gibi buluntular ortaya çıkmıştır. Ayrıca, koyun, keçi, domuz, geyik ve köpek kemiklerinin yanı sıra buğday, arpa, mercimek, zeytin, incir ve üzüm kalıntıları da bulunmuştur. Bu bulgulardan, Vrysi’de yaşayan halkın seramik yapma becerisine sahip olduğu, hayvancılık, avcılık, balıkçılık ve tarım konularında yetenekli oldukları sonucuna varılmıştır.
Kazı alanında herhangi bir mezar veya mezarlık kalıntısına rastlanmamıştır. Vrysi’ye ait buluntular günümüzde Girne Kalesi’nin içinde sergilenmektedir.